Τι είναι η γενική αναισθησία;
Η γενική αναισθησία είναι ένας τύπος αναισθησίας που προκαλεί μια κατάσταση απώλειας συνείδησης στον ασθενή. Η απώλεια αισθήσεων του ασθενή έχει ως αποτέλεσμα την έλλειψη αίσθησης πόνου κατά τη διάρκεια χειρουργικών επεμβάσεων ή άλλων επεμβατικών εξετάσεων.
Στη γενική αναισθησία, κατά κανόνα, χορηγείται στον ασθενή ένας συνδυασμός ενδοφλέβιων και εισπνεόμενων αναισθητικών φαρμάκων, τα οποία αποτελούν απώλεια της συνείδησης και της αίσθησης. Ο ασθενής κοιμάται κατά τη διάρκεια του χειρουργείου και δεν αισθάνεται πόνο.
Η γενική αναισθησία χορηγείται από έναν αναισθησιολόγο, έναν ειδικά εκπαιδευμένο επαγγελματία ιατρό. Ο αναισθησιολόγος είναι υπεύθυνος για την παρακολούθηση των ζωτικών σημείων του ασθενούς. Επίσης, προσαρμόζει τη δοσολογία της αναισθησίας για τη διατήρηση του επιθυμητού επιπέδου απώλειας των αισθήσεων και ελέγχου του πόνου.
Κατά τη γενική αναισθησία, τα ζωτικά σημεία του ασθενούς, όπως ο καρδιακός ρυθμός, η αρτηριακή πίεση και ο κορεσμός του οξυγόνου, παρακολουθούνται στενά, για να διασφαλιστεί ότι παραμένουν σταθερά καθ’ όλη τη διάρκεια της αναισθησίας.
Η γενική αναισθησία χρησιμοποιείται συνήθως για χειρουργεία ή άλλες ιατρικές επεμβάσεις που απαιτούν από τον ασθενή να έχει πλήρη απώλεια συνείδησης. Η απόφαση για τη χρήση της γενικής αναισθησίας, έναντι άλλων ειδών αναισθησίας εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως:
- το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς,
- η φύση του χειρουργείου,
- οι προτιμήσεις του ασθενούς και
- οι συστάσεις του υπεύθυνου αναισθησιολόγου.
Μπορώ να αναπνεύσω όταν είμαι ναρκωμένος;
Κατά τη διάρκεια της γενικής αναισθησίας, ο ασθενής δεν είναι σε θέση να αναπνεύσει μόνος του, καθώς η απώλεια συνείδησης συνοδεύεται από αναπνευστική καταστολή που προκαλείται από τα χορηγούμενα φάρμακα.
Γι΄ αυτό το λόγο, απαιτείται ο μηχανικός αερισμός του ασθενούς για να διατηρηθεί η επαρκής οξυγόνωση και ο αερισμός των πνευμόνων. Αυτό επιτυγχάνεται με την εισαγωγή ενός αναπνευστικού σωλήνα στον αεραγωγό του ασθενούς, αφότου ο ασθενής είναι ήδη ναρκωμένος.
Ο αναπνευστικός σωλήνας συνδέεται με τον μηχανικό αναπνευστήρα που βοηθά στη ρύθμιση της ροής οξυγόνου και των αναισθητικών αερίων στους πνεύμονες του ασθενούς. Ο αναισθησιολόγος παρακολουθεί στενά την αναπνευστική λειτουργία του ασθενούς για να διασφαλίσει ότι η οξυγόνωση και ο αερισμός πραγματοποιούνται χωρίς προβλήματα.
Μετά το τέλος της δράσης των φαρμάκων, ο ασθενής ξυπνάει σταδιακά, ξεκινάει να αναπνέει μόνος του και όταν επανέλθουν πλήρως οι αισθήσεις του, σταματάει ο μηχανικός αερισμός και ο αναπνευστικός σωλήνας αφαιρείται.
Ποιες μπορεί να είναι οι επιπλοκές της εισαγωγής του σωλήνα;
Η εισαγωγή ενός αναπνευστικού σωλήνα θεωρείται γενικά μια ασφαλής και συνηθισμένη διαδικασία. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες πιθανές επιπλοκές που μπορεί να εμφανιστούν.
Οι επιπλοκές μπορεί να αφορούν:
- Βλάβη στα δόντια, στα ούλα ή στο λαιμό.
- Πονόλαιμος ή βραχνάδα.
Μετά την αφαίρεση του αναπνευστικού σωλήνα, ορισμένοι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν πονόλαιμο ή βραχνάδα λόγω ερεθισμού των ιστών του λαιμού κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.
- Αιμορραγία.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, η εισαγωγή του αναπνευστικού σωλήνα μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία. Ιδίως εάν ο ασθενής έχει μια υποκείμενη ιατρική πάθηση που επηρεάζει την ικανότητα πήξης του αίματος.
- Βρογχόσπασμος.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η εισαγωγή του αναπνευστικού σωλήνα μπορεί να προκαλέσει βρογχόσπασμο, μια ξαφνική στένωση των αεραγωγών που δυσκολεύει την αναπνοή. Είναι πιο κοινό στα παιδιά και σε ασθενείς με υποκείμενα νοσήματα όπως το άσθμα ή η ΧΑΠ (χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια)
- Πνευμοθώρακας / Πνευμομεσοθωράκιο.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, η εισαγωγή του αναπνευστικού σωλήνα μπορεί να τρυπήσει έναν βρόγχο ή τον πνεύμονα, προκαλώντας διαρροή αέρα στη θωρακική κοιλότητα.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτές οι επιπλοκές είναι πολύ σπάνιες και η αναγκαιότητα χρήσης αναπνευστικού σωλήνα κατά τη διάρκεια της αναισθησίας υπερτερεί των κινδύνων.
Επιπρόσθετα, η εκπαίδευση των ειδικών αναισθησιολόγων και τα τεχνικά μέσα που έχουν στη διάθεσή τους, ελαχιστοποιούν τους κινδύνους επιπλοκών κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι της γενικής αναισθησίας;
Αν και γενικά είναι ασφαλής και αποτελεσματική, η γενική αναισθησία ενέχει ορισμένους κινδύνους. Οι ασθενείς θα πρέπει να συζητούν προσεκτικά τα οφέλη και τους κινδύνους της διαδικασίας με τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης πριν υποβληθούν σε οποιαδήποτε χειρουργική ή ιατρική παρέμβαση.
Μερικές πιθανές επιπλοκές της γενικής αναισθησίας περιλαμβάνουν:
- Αλλεργική αντίδραση.
Μερικοί ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν αλλεργική αντίδραση σε ένα ή περισσότερα από τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται κατά την αναισθησία.
- Ναυτία και έμετος (PONV).
Η ναυτία και ο έμετος είναι συχνές παρενέργειες της γενικής αναισθησίας, ιδιαίτερα στην άμεση μετεγχειρητική περίοδο.
- Δύσκολος αεραγωγός.
Τεχνικές δυσκολίες στην εισαγωγή του αναπνευστικού σωλήνα μπορεί να προκαλέσουν υποξία (χαμηλά επίπεδα οξυγόνου στο σώμα)
- Μετεγχειρητική σύγχυση.
Μερικοί ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν σύγχυση, αποπροσανατολισμό ή άλλες γνωστικές διαταραχές κατά τη μετεγχειρητική περίοδο, ιδιαίτερα εάν είναι μεγαλύτεροι σε ηλικία ή έχουν προϋπάρχουσες γνωστικές διαταραχές.
- Αναπνευστική καταστολή.
Η γενική αναισθησία προκαλεί κατά κανόνα αναπνευστική καταστολή, που μπορεί να απαιτεί μηχανικό αερισμό ή άλλα υποστηρικτικά μέτρα για τη διατήρηση επαρκούς οξυγόνωσης και αερισμού.
- Επίγνωση.
Ένα πολύ σπάνιο φαινόμενο (< 1%), όπου ένας ασθενής μπορεί να έχει μερική ή πλήρη συνείδηση κατά τη διάρκεια μιας χειρουργικής επέμβασης ή ιατρικής παρέμβασης παρά το γεγονός ότι βρίσκεται υπό γενική αναισθησία.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτές οι επιπλοκές είναι σχετικά σπάνιες και η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών που υποβάλλονται σε γενική αναισθησία δεν αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα.
Οι εκπαιδευμένοι ιατροί λαμβάνουν μέτρα για να ελαχιστοποιήσουν τους κινδύνους επιπλοκών κατά την αναισθησία. Παρακολουθώντας στενά τους ασθενείς καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας και της μετεγχειρητικής περιόδου, για να διασφαλίσουν την ασφάλεια και την ευημερία τους.
Πώς χορηγείται η γενική αναισθησία;
- Προεγχειρητική εκτίμηση
Πριν από τη χορήγηση της αναισθησίας, ο αναισθησιολόγος θα αξιολογήσει το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς, τη φυσική εξέταση και τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων για να καθορίσει τον κατάλληλο τύπο και τη δόση της αναισθησίας.
Ο ασθενής θα έχει επίσης την ευκαιρία να θέσει ερωτήσεις και να συζητήσει με τον αναισθησιολόγο την όλη διαδικασία, να ενημερωθεί πλήρως για τη διαδικασία και να λύσει τυχόν απορίες.
- Προεγχειρητική προετοιμασία
Ο ασθενής μπορεί να λάβει φαρμακευτική αγωγή για να χαλαρώσει πριν μεταφερθεί στο χειρουργείο. Στο χειρουργείο, ο αναισθησιολόγος θα τοποθετήσει συσκευές παρακολούθησης στον ασθενή, όπως περιχειρίδα αρτηριακής πίεσης, ηλεκτρόδια ηλεκτροκαρδιογραφήματος και παλμικό οξύμετρο.
- Προοξυγόνωση
Η προοξυγόνωση αποτελεί μια ιατρική τεχνική που χρησιμοποιείται για την αύξηση της ποσότητας οξυγόνου στο σώμα πριν τη χορήγηση αναισθητικών φαρμάκων. Ο στόχος της είναι να μειωθεί ο κίνδυνος υποξίας, μια κατάσταση όπου το σώμα δεν έχει αρκετό οξυγόνο.
Κατά τη διάρκεια της προοξυγόνωσης, ο ασθενής λαμβάνει οδηγίες να πάρει βαθιές αναπνοές οξυγόνου μέσω μιας μάσκας ή μιας ρινικής κάνουλας για αρκετά λεπτά. Αυτή η διαδικασία βοηθά στην αύξηση της ποσότητας οξυγόνου στην κυκλοφορία του αίματος, που μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της υποξίας κατά τη διάρκεια της αναισθησίας.
Η προοξυγόνωση πραγματοποιείται συνήθως για 3-5 λεπτά, αλλά η διάρκεια μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με την κατάσταση της υγείας του ασθενούς και τη συγκεκριμένη διαδικασία που εκτελείται.
- Χορήγηση αναισθησίας
Ο αναισθησιολόγος θα χορηγήσει τα φάρμακα αναισθησίας, συνήθως μέσω ενδοφλέβιας (IV) γραμμής και σε σπάνιες ή ειδικές περιπτώσεις με μάσκα, για παράδειγμα σε βρέφη και μικρά παιδιά. Τα φάρμακα θα κοιμίσουν γρήγορα τον ασθενή και θα τον αποτρέψουν από το να αισθανθεί οποιονδήποτε πόνο ή ενόχληση κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης.
- Συντήρηση
Μόλις ο ασθενής κοιμηθεί, ο αναισθησιολόγος θα συνεχίσει να χορηγεί τα φάρμακα αναισθησίας για να κρατήσει τον ασθενή στην επιθυμητή κατάσταση καταστολής. Ο αναισθησιολόγος παρακολουθεί επίσης τα ζωτικά σημεία του ασθενούς, όπως ο καρδιακός ρυθμός, η αρτηριακή πίεση και ο κορεσμός οξυγόνου, για να διασφαλίσει ότι παραμένουν σταθερά.
- Ανάνηψη
Καθώς η χειρουργική διαδικασία πλησιάζει στην ολοκλήρωση, ο αναισθησιολόγος θα μειώσει σταδιακά την ποσότητα των φαρμάκων αναισθησίας που χορηγούνται. Μόλις σταματήσει η δράση των φαρμάκων, ο ασθενής θα ξυπνήσει από την αναισθησία και μπορεί να αισθάνεται νωθρός και αποπροσανατολισμένος. Θα χορηγηθούν επίσης παυσίπονα για να μειωθεί τυχόν μετεγχειρητικός πόνος.
- Μετεγχειρητική φροντίδα
Μετά την ολοκλήρωση της χειρουργικής επέμβασης, ο ασθενής θα μεταφερθεί στην αίθουσα ανάνηψης. Εκεί, ο αναισθησιολόγος θα συνεχίσει να παρακολουθεί τα ζωτικά του σημεία μέχρι να σταθεροποιηθούν αρκετά και να μπορέσει ο ασθενής να πάρει εξιτήριο ή να μεταφερθεί στο δωμάτιό του.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα ακριβή βήματα που εμπλέκονται στη διαδικασία γενικής αναισθησίας μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τις ατομικές ανάγκες του ασθενούς και τον τύπο της χειρουργικής επέμβασης.
Επίσης, η στενή συνεργασία με τη χειρουργική ομάδα πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την επέμβαση είναι απαραίτητη για την ασφάλεια του ασθενούς.
Τι πρέπει να κάνετε πριν υποβληθείτε σε γενική αναισθησία;
Η γενική αναισθησία είναι μια περίπλοκη ιατρική διαδικασία που απαιτεί προσεκτική προετοιμασία, παρακολούθηση και μετεγχειρητική φροντίδα για να διασφαλιστεί η ασφάλεια και η άνεση του ασθενούς.
Πριν υποβληθείτε σε γενική αναισθησία, υπάρχουν ορισμένα σημαντικά βήματα που πρέπει να κάνετε για να εξασφαλίσετε μια ασφαλή και επιτυχημένη διαδικασία:
- Ακολουθήστε τις προεγχειρητικές οδηγίες
Ο αναισθησιολόγος σας θα σας δώσει συγκεκριμένες οδηγίες που πρέπει να ακολουθήσετε τις ημέρες και ώρες πριν από το χειρουργείο σας. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν περιορισμούς στο φαγητό ή το ποτό, αλλαγές στη φαρμακευτική σας αγωγή ή άλλες προετοιμασίες που πρέπει να κάνετε.
- Παρέχετε ακριβείς ιατρικές πληροφορίες
Βεβαιωθείτε ότι ο αναισθησιολόγος σας έχει πλήρες και ακριβές ιατρικό ιστορικό, συμπεριλαμβανομένων τυχόν υποκείμενων παθήσεων δικών σας ή της οικογένειάς σας, φαρμάκων που παίρνετε, τυχόν αλλεργιών ή ανεπιθύμητων αντιδράσεων που είχατε στο παρελθόν.
- Συζητήστε τις επιλογές σας
Μιλήστε με τον αναισθησιολόγο σας για τους διαφορετικούς τύπους αναισθησίας που υπάρχουν και ποια επιλογή είναι η καλύτερη για εσάς με βάση το ιατρικό ιστορικό σας και το χειρουργείο στο οποίο υποβάλλεστε.
- Κανονίστε τη μεταφορά σε περίπτωση επέμβασης χωρίς νοσηλεία
Επειδή τα αποτελέσματα της γενικής αναισθησίας μπορεί να παραμείνουν για αρκετές ώρες μετά τη διαδικασία, είναι σημαντικό να κανονίσετε τη μεταφορά σας στο σπίτι και να έχετε κάποιον να μείνει μαζί σας τις πρώτες 24 ώρες μετά τη διαδικασία.
- Αντιμετωπίστε τυχόν ανησυχίες
Εάν έχετε οποιεσδήποτε ανησυχίες ή ερωτήσεις σχετικά με τη διαδικασία της αναισθησίας, φροντίστε να τις επικοινωνήσετε και να τις συζητήσετε με τον αναισθησιολόγο σας πριν από τη διαδικασία.
Ακολουθώντας αυτά τα βήματα, μπορείτε να διασφαλίσετε μια ασφαλή και επιτυχημένη διαδικασία και να ελαχιστοποιήσετε τον κίνδυνο επιπλοκών από τη γενική αναισθησία.